Glokom Ameliyatları

Glokom tedavisinde ilk seçenek genellikle ilaçlar ve göz damlalarıdır, ancak bu yöntemler yeterli olmazsa veya hastalık ilerlerse cerrahi müdahaleler gerekebilir. Glokom ameliyatları, göz içi basıncını kalıcı olarak düşürmek için yapılan müdahalelerdir. Ameliyatlar, gözdeki sıvının (aköz hümör) dışarı çıkışını artırarak veya sıvının üretimini azaltarak göz içi basıncını düşürmeyi hedefler.

Glokom ameliyatları, hastalığın türüne, şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak farklı yöntemlerle yapılır. Bu ameliyatların amacı, optik sinirin üzerindeki baskıyı azaltarak görme kaybının ilerlemesini durdurmaktır.

Glokom Ameliyatı Türleri

1. Trabekülektomi

Trabekülektomi, glokom cerrahisinde en yaygın kullanılan ameliyat yöntemlerinden biridir. Bu işlemde, gözde yeni bir drenaj kanalı açılarak göz içi basıncını düşürmek amaçlanır.

• Nasıl Çalışır?: Gözdeki drenaj sistemine küçük bir açıklık oluşturularak, göz içi sıvısının dışarı akışı sağlanır. Bu kanal, sıvının gözakı (konjonktiva) altına sızmasına olanak tanır, bu da göz içi basıncının düşmesini sağlar.
• Avantajları: Trabekülektomi, ciddi glokom vakalarında etkili olabilir ve göz içi basıncını kalıcı olarak düşürme potansiyeline sahiptir.
• Riskler ve Yan Etkiler: Ameliyat sonrası enfeksiyon, drenaj kanalının kapanması veya gözde aşırı düşük basınç (hipotoni) gelişebilir. Düzenli doktor takibi gerektirir.

2. Glokom Şantı Ameliyatı (Seton cerrahisi)

Glokom şantı ameliyatı, trabekülektomiye benzer şekilde göz içi sıvısının drenajını artırmak için yapılan bir müdahaledir, ancak bu ameliyat sırasında gözün içine bir şant veya tüp yerleştirilir.Trabekülektomi başarısızlığında ya da bazı dirençli glokom tiplerinde yapılır.

• Nasıl Çalışır?: İnce bir tüp gözün içine yerleştirilir ve gözde biriken sıvı bu tüp aracılığıyla gözden dışarı akar. Bu işlem, göz içi basıncını düşürmeye yardımcı olur.
• Avantajları: Trabekülektomiye alternatif olarak, göz içi basıncını düşürmekte oldukça etkilidir. Özellikle daha önce trabekülektomi yapılmış ve başarısız olmuş vakalarda tercih edilir.
• Riskler ve Yan Etkiler: Şantın tıkanması, enfeksiyon ve gözde düşük basınç riski olabilir.

3. Minimal İnvaziv Glokom Cerrahisi (MIGS)

Minimal İnvaziv Glokom Cerrahisi (MIGS), daha hafif glokom vakalarında veya katarakt ameliyatı ile birlikte uygulanabilen bir cerrahi yöntemdir. MIGS, geleneksel glokom cerrahilerine göre daha az risk taşıyan bir yaklaşımdır.

• Nasıl Çalışır?: Gözdeki drenaj yollarını genişletmek için küçük implantlar yerleştirilir veya mikro cerrahi aletlerle göz içi basıncını düşüren müdahaleler yapılır. MIGS, genellikle küçük kesilerle uygulanır ve daha az invazivdir.
• Avantajları: Daha az komplikasyon riski ve daha hızlı iyileşme süresi sunar. Hafif glokom vakalarında etkili olabilir.
• Riskler ve Yan Etkiler: Diğer cerrahi yöntemlere göre daha az etkilidir, ancak düşük riskli vakalarda tercih edilebilir.

MIGS İle Yapılan İşlemler:

• iStent: Gözdeki drenaj sistemine minik bir tüp yerleştirilir ve göz içi sıvısının daha kolay akışını sağlar.
• XEN Gel Stent: Jel benzeri bir şant yerleştirilir ve göz içi sıvısının göz dışına akmasını sağlar.
• Trabeküloplasti: Gözdeki drenaj kanalları genişletilir.

4. Lazer Trabeküloplasti

Lazer trabeküloplasti, açık açılı glokom tedavisinde kullanılan bir lazer tedavi yöntemidir. Bu işlem, gözdeki trabeküler ağı genişleterek göz içi sıvısının daha iyi akmasını sağlar.

• Nasıl Çalışır?: Lazer ışığı, gözün drenaj sistemine odaklanarak drenaj kanallarının genişlemesini sağlar. Bu, göz içi basıncını düşürür.
• Avantajları: İşlem kısa sürer, ameliyata göre daha az invazivdir ve genellikle lokal anestezi altında yapılır. Tedavi sonrası hızlı iyileşme görülür.
• Riskler ve Yan Etkiler: Lazer tedavisinin etkisi zamanla azalabilir ve yeniden yapılması gerekebilir. Ayrıca nadiren göz içi basıncında geçici artış olabilir.

5. Lazer İridektomi

Lazer iridektomi, kapalı açılı glokom tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. Bu işlem sırasında, gözdeki iris tabakasında küçük bir delik açılarak göz içi sıvısının akışını sağlamak amaçlanır.

• Nasıl Çalışır?: Lazer ile gözün iris tabakasında küçük bir açıklık oluşturulur. Bu açıklık, göz içi sıvısının iris arkasında birikmesini engeller ve göz içi basıncını düşürür.
• Avantajları: Akut glokom krizlerini önlemek için hızlı ve etkili bir çözümdür. Aynı zamanda kapalı açılı glokom için koruyucu bir tedavi yöntemi olarak da kullanılır.
• Riskler ve Yan Etkiler: Hafif göz ağrısı, ışığa hassasiyet ve geçici bulanık görme gibi yan etkiler olabilir.

6. Siklik Fotokoagülasyon

Siklik fotokoagülasyon, diğer tedavi seçeneklerinin yeterli olmadığı durumlarda gözdeki sıvı üretimini azaltmak için kullanılan bir lazer tedavisidir.

• Nasıl Çalışır?: Lazerle gözdeki sıvı üreten yapılar hedef alınarak sıvı üretimi azaltılır. Bu işlem genellikle göz içi basıncını düşürmeye yardımcı olur.
• Avantajları: Diğer tedavilere yanıt vermeyen vakalarda etkili olabilir.
• Riskler ve Yan Etkiler: Gözdeki yapılar üzerinde kalıcı hasar bırakabileceğinden dikkatli uygulanması gerekir.

Ameliyat Sonrası Bakım ve İyileşme

Glokom ameliyatlarından sonra, gözün iyileşmesi ve ameliyatın başarısının devam etmesi için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır:

• Göz Damlası Kullanımı: Ameliyat sonrası enfeksiyonu önlemek ve gözdeki iltihaplanmayı azaltmak için doktorunuzun reçete ettiği göz damlalarını düzenli kullanmak gerekir.
• Düzenli Kontroller: Ameliyat sonrasında doktorunuz düzenli aralıklarla göz muayenesi yaparak göz içi basıncını kontrol eder.
• İyileşme Süreci: Ameliyat sonrası birkaç gün ila birkaç hafta sürebilecek bir iyileşme dönemi olabilir. Bu süre zarfında ağır egzersizlerden ve gözün yorulmasına neden olabilecek aktivitelerden kaçınılması gerekir.
• Göz Koruması: Ameliyat sonrası dönemde gözünüzü travmalardan ve enfeksiyonlardan korumak için göz bandı veya koruyucu gözlük kullanmanız gerekebilir.

Sonuç

Glokom ameliyatları, göz içi basıncını kontrol altına almak için etkili ve kalıcı çözümler sunabilir. Göz damlası ve ilaç tedavisi yeterli olmadığında, cerrahi müdahaleler göz içi basıncını düşürerek optik sinir hasarını önleyebilir. Her glokom hastası için uygun tedavi yöntemi, hastalığın türüne, ciddiyetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Glokom cerrahisinin ardından düzenli doktor kontrolleri ve uygun bakım, ameliyatın başarısı için çok önemlidir.