Şaşılık (strabismus), bir veya iki gözün aynı hizaya gelmemesi durumudur. Çocuklarda sık görülen bu durum, göz kaslarının uyumsuz çalışması sonucunda bir göz düz bakarken diğer gözün içe, dışa, yukarıya ya da aşağıya kaymasıyla kendini gösterir. Tedavi edilmezse, şaşılık görme gelişimini olumsuz etkileyebilir ve kalıcı görme bozukluklarına yol açabilir.
Şaşılık Belirtileri
- Gözlerin farklı yönlere bakması (örneğin, bir göz düz bakarken diğerinin içe ya da dışa kayması).
- Çocuğun başını eğerek ya da gözlerini kısarak bakması.
- Göz yorgunluğu ya da baş ağrısı.
- Görme bulanıklığı veya çift görme.
- Görme tembelliği (ambliyopi): Şaşılıkla birlikte sık görülen bir durumdur. Zamanla şaşılık olan gözdeki görüntü beyin tarafından baskılanır, bu da görme kaybına neden olabilir.
Çocuklarda Şaşılık Tedavisi
1. Gözlük Tedavisi
- Şaşılık, bazen gözlerdeki kırma kusurundan kaynaklanabilir. Hipermetropi gibi göz bozuklukları, çocuklarda göz kaymasına neden olabilir. Uygun gözlük kullanımı, gözlerin daha doğru hizalanmasına yardımcı olabilir.
- Bazı durumlarda, gözlük takıldığında şaşılık tamamen düzelebilir, özellikle kırma kusuruna bağlı olan şaşılıklarda. Bu şaşılıklarda kesinlikle şaşılık ameliyatı yapmamak gerekir, ancak gözlüğe rağmen kalan kaymaya cerrahi uygulanabilir.
2. Kapama Tedavisi
- Eğer şaşılıkla birlikte göz tembelliği (ambliyopi) de varsa, sağlam göze kapama tedavisi uygulanabilir. Kapama tedavisi, tembel gözün daha çok çalışmasını sağlayarak göz kaslarının ve görme yetisinin gelişmesine yardımcı olur. Her iki gözde tembellik varsa gözler sırayla kapatılır.
- Kapama tedavisi genellikle şaşılığın neden olduğu görme kaybını düzeltmeye yönelik bir tedavi yöntemidir.
3. Ortoptik Tedavi (Göz Egzersizleri)
- Göz kaslarını güçlendirmek ve göz koordinasyonunu artırmak amacıyla ortoptik egzersizler yapılabilir. Bu tedavi, hafif şaşılık vakalarında uygulanabilir ve göz kaslarının uyumlu çalışmasına katkı sağlar. Genelde dışa şaşılıklarda yapılır.
4. Prizmatik Gözlükler
- Prizmatik gözlükler, çift görme gibi sorunları azaltmaya yönelik kullanılabilir. Bu gözlükler, ışığı farklı bir şekilde kırarak gözlerin daha rahat odaklanmasına yardımcı olur.
Çocuklarda Şaşılık Ameliyatı
Eğer şaşılık, gözlük ya da diğer tedavi yöntemleriyle düzelmiyorsa, şaşılık ameliyatı (strabismus cerrahisi) gerekli olabilir. Şaşılık ameliyatı, göz kaslarını güçlendirmek veya zayıflatmak amacıyla yapılır.
Ameliyat Süreci:
- Cerrahi Müdahale: Ameliyat sırasında göz kasları üzerinde işlem yapılır. Zayıf kaslar güçlendirilir, çok kuvvetli olanlar ise zayıflatılır. Bu, gözlerin doğru hizaya gelmesini sağlar.
- Genel Anestezi: Çocuklarda şaşılık ameliyatı genel anestezi altında yapılır.
- Hızlı İyileşme: Ameliyat genellikle 30-60 dakika sürer ve çocuklar çoğu zaman aynı gün taburcu edilir. İyileşme süreci hızlıdır ve birkaç gün içinde çocuk normal aktivitelerine dönebilir. Gözlerde kızarıklık ve batma bir süre devam edebilir. Yaklaşık 15 gün göz damlaları kullanılır.
- Gözlük veya Kapama: Ameliyat sonrasında bazı çocuklar gözlük kullanmaya devam edebilir veya göz tembelliği varsa kapama tedavisi uygulanabilir. Yani şaşılık ameliyatı gözlükten kurtaran ya da göz tembelliği için göz kapamasını sonlandıran bir ameliyat değildir. Ama gözlerin parallelliğini sağlayarak göz tembelliği tedavisine yardımcı oljur.
Ameliyatın Riskleri:
- Şaşılık ameliyatı genellikle güvenli bir prosedürdür. Ancak her cerrahi işlemde olduğu gibi, enfeksiyon, kanama veya istenmeyen sonuçlar gibi riskler de olabilir.
- Ameliyat sonrasında bazen gözlerde yeniden kayma olabilir, bu durumda ek tedavi veya ikinci bir cerrahi müdahale gerekebilir.
Erken Müdahalenin Önemi
Çocuklarda şaşılık tedavisinde erken teşhis son derece önemlidir. Şaşılık erken fark edilirse, tedaviye daha hızlı başlanabilir ve göz tembelliği ya da kalıcı görme kaybı gibi komplikasyonlar önlenebilir. Düzenli göz muayeneleri, şaşılık ve diğer görme sorunlarının erken tespit edilmesi için büyük önem taşır.
Sonuç
Çocuklarda şaşılık, gözlük kullanımı, kapama tedavisi, göz egzersizleri veya cerrahi müdahalelerle tedavi edilebilir. Erken teşhis ve doğru tedavi ile çocukların sağlıklı bir görme gelişimi sağlanabilir. Ameliyat gerektiren durumlarda, şaşılık ameliyatı etkili bir çözüm olabilir ve çocukların görme kalitesini artırabilir.
Leave feedback about this