Kuru göz sendromunun teşhis edilmesi ve nedenlerinin belirlenmesi için çeşitli kuru göz testleri kullanılır. Göz doktorları, bu testler sayesinde gözyaşı üretiminin yeterli olup olmadığını, gözyaşının kalitesini ve göz yüzeyindeki hasarları değerlendirebilirler. Her bir test, göz kuruluğunun şiddetini ve türünü anlamaya yönelik özel bilgilere ulaşmayı sağlar.
1. Schirmer Testi (Gözyaşı Miktarı Ölçümü)
Schirmer testi, gözyaşı üretim miktarını ölçmek için kullanılan en yaygın testlerden biridir. Gözyaşı bezlerinin ne kadar gözyaşı ürettiğini belirlemek amacıyla uygulanır.
- Nasıl Yapılır?: Gözün alt kapağına ince bir kağıt şerit yerleştirilir. Gözyaşınızın bu şeridi ne kadar ıslattığına bağlı olarak gözyaşı üretimi ölçülür. Test genellikle 5 dakika sürer.
- Normal Değerler: Şeridin ıslanma miktarı 10 mm ve üzerinde olmalıdır. Eğer ıslanma miktarı düşükse, gözyaşı üretiminde yetersizlik olduğu anlamına gelebilir ve kuru göz teşhisi konulabilir.
2. Gözyaşı Kırılma Zamanı Tear Break-Up Time (TBUT) Testi (Gözyaşı Kalitesi ve Film Tabakası Stabilitesi)
TBUT testi, gözyaşının göz yüzeyinde ne kadar süre kaldığını ve ne kadar hızlı buharlaştığını ölçmek için kullanılır. Gözyaşı kalitesini ve gözyaşı film tabakasının stabilitesini değerlendiren önemli bir testtir.
- Nasıl Yapılır?: Göz yüzeyine fluorescein adlı özel bir boya damlatılır ve ardından mavi ışık yardımıyla gözyaşı film tabakası izlenir. Gözyaşı film tabakasının ne kadar sürede bozulduğu izlenir.
- Normal Değerler: Gözyaşı film tabakasının bozulmadan en az 10-15 saniye kalması beklenir. Eğer bu süre daha kısa ise gözyaşı film tabakasının stabil olmadığı ve kuru göz problemi yaşandığı sonucuna varılabilir.
3. Meibomian Bez Fonksiyonu Değerlendirmesi
Meibomian bezleri, gözyaşının yağ tabakasını salgılar. Bu bezler düzgün çalışmadığında, gözyaşı hızlı bir şekilde buharlaşır ve göz kuruluğuna neden olur. Meibomian bez disfonksiyonu (MBD) olan hastalarda, bu bezlerin işlevi göz doktoru tarafından değerlendirilir.
- Nasıl Yapılır?: Doktor göz kapaklarınızı muayene eder ve göz kapaklarınızın altında bulunan meibomian bezlerinin tıkanık olup olmadığını kontrol eder. Özel bir cihaz yardımıyla bezlerin çalışıp çalışmadığı anlaşılır.
4. Gözyaşı Osmolaritesi Testi (Tuz Seviyesi Testi)
Gözyaşı osmolaritesi testi, gözyaşındaki tuz ve su dengesini ölçen bir testtir. Göz kuruluğu olan kişilerde, gözyaşındaki tuz oranı artabilir, bu da göz kuruluğunun ciddiyetini belirlemeye yardımcı olur.
- Nasıl Yapılır?: Gözyaşından küçük bir örnek alınır ve laboratuvar ortamında tuz oranı ölçülür. Yüksek tuz seviyesi göz kuruluğunu işaret eder.
5. Lissamin Yeşili ve Rose Bengal Boyama Testleri
Bu testler, göz yüzeyinde hasar olup olmadığını belirlemek için kullanılır. Göz kuruluğu nedeniyle göz yüzeyindeki hücreler zarar görmüşse, bu testler gözdeki hasarları gösterir.
- Nasıl Yapılır?: Göz yüzeyine Lissamin Yeşili veya Rose Bengal adı verilen özel boyalar damlatılır. Bu boyalar, göz yüzeyindeki hasarlı hücreleri boyayarak doktorun hasarın boyutunu görmesini sağlar.
- Ne Gösterir?: Göz kuruluğu nedeniyle göz yüzeyinde oluşmuş hücresel hasarları ve iltihaplanmayı tespit etmeye yardımcı olur.
6. Meibografi (Meibomian Bez Görüntüleme)
Meibografi, meibomian bezlerinin yapısını ve sağlığını değerlendiren özel bir görüntüleme testidir. Bu test sayesinde bezlerin yapısal durumu hakkında bilgi edinilir ve bezlerdeki bozulmalar tespit edilebilir.
- Nasıl Yapılır?: Göz kapaklarının altına özel bir cihaz yerleştirilerek meibomian bezlerinin görüntüsü alınır. Bu görüntü, bezlerdeki olası tıkanıklık veya hasarı ortaya çıkarır.
7. Gözyaşı Refleksi Testi
Gözyaşı refleksi testi, gözlerin refleks olarak gözyaşı üretimini ne kadar hızlı ve ne düzeyde gerçekleştirdiğini ölçmek için kullanılır. Bu test, gözlerin dış uyaranlara ne kadar hızlı tepki verdiğini gösterir.
- Nasıl Yapılır?: Gözyaşı refleksini tetikleyen bir madde (genellikle mentol içeren bir solüsyon) göz çevresine uygulanır ve gözyaşının ne kadar hızlı üretildiği izlenir.
Kuru Göz Testlerinden Alınan Sonuçlar Nasıl Değerlendirilir?
Göz kuruluğunun nedeni ve ciddiyeti bu testlerin sonuçlarına göre belirlenir. Kuru göz testlerinden elde edilen bulgulara göre doktorunuz size uygun bir tedavi planı oluşturur. Gözyaşı üretiminiz yetersizse veya meibomian bezlerinizde bir tıkanıklık varsa, yapay gözyaşı damlalarından sıcak kompres ve masaja, punktum tıkaçlarından ileri tedavi yöntemlerine kadar çeşitli tedavi seçenekleri önerilebilir.
Sonuç
Kuru göz teşhisinde kullanılan çeşitli testler, gözyaşı üretimini, kalitesini ve gözdeki olası hasarları ölçmeye yardımcı olur. Schirmer testi, TBUT, meibografi, gözyaşı osmolaritesi ve diğer testler, göz kuruluğunun ciddiyetini anlamak ve doğru tedaviyi uygulamak için gerekli verileri sağlar. Kuru göz şikayetleri olan kişilerin göz doktoruna başvurarak bu testleri yaptırması ve tedavi seçeneklerini değerlendirmesi önemlidir.
Leave feedback about this